Πέμπτη 26 Νοεμβρίου 2015

Δημόσια έργα, ερχομός προσφύγων, Τράπεζα Ελλάδος και οικονιομική κρίση του 1929


Μια σειρά από μικρά video σχετικά με την ύλη  της ιστορίας της κατεύθυνσης
α) πίεση προσφυγικού ρεύματος

β) Κατοχύρωση δικαιωμάτων των εργατών,Τράπεζα της Ελλάδος, υδροδότηση και ηλεκτροδότηση της 
πρωτεύουσας

γ) Οικονομικές εξελίξεις μετά τον ερχομό των προσφύγων και η ίδρυση της Αγροτικής Τράπεζας το 1929


 
  δ) Το οικονομικό κραχ του 1929 και οι επιπτώσεις του (κυρίως σε πολιτικό επίπεδο)





Κυριακή 22 Νοεμβρίου 2015

ΤΡΟΠΟΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ (ενδοσχολικές εξετάσεις)


ΘΕΜΑ: "Οδηγίες για τον τρόπο αξιολόγησης μαθημάτων του Γενικού Λυκείου για το σχολικό έτος 2015-2016"

Μετά από σχετική εισήγηση του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (πράξη 53/03-11-2015 του Δ.Σ.) σας αποστέλλουμε τις παρακάτω οδηγίες σχετικά με τον τρόπο αξιολόγησης μαθημάτων του Γενικού Λυκείου για το σχολικό έτος 2015-2016 :
Τρόπος εξέτασης των μαθημάτων
1. Τα θέματα των γραπτών προαγωγικών και απολυτηρίων εξετάσεων λαμβάνονται από την ύλη που ορίζεται ως εξεταστέα για κάθε μάθημα κατά το έτος που γίνονται οι εξετάσεις. Οι ερωτήσεις είναι ανάλογες με εκείνες που υπάρχουν στα σχολικά εγχειρίδια και στις οδηγίες του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής, διατρέχουν όσο το δυνατόν μεγαλύτερη έκταση της εξεταστέας ύλης, ελέγχουν ευρύ φάσμα διδακτικών στόχων και είναι κλιμακούμενου βαθμού δυσκολίας. Οι μαθητές απαντούν υποχρεωτικά σε όλα τα θέματα.
2. Σε περίπτωση κατά την οποία ένα θέμα αναλύεται σε υποερωτήματα, η βαθμολογία που προβλέπεται για αυτό κατανέμεται ισότιμα στις επιμέρους ερωτήσεις, εκτός αν κατά την ανακοίνωση των θεμάτων καθορίζεται διαφορετικός βαθμός για κάθε μια από αυτές.

Σάββατο 21 Νοεμβρίου 2015

Διχοτόμηση νομίσματος

ΔΙΧΟΤΟΜΗΣΗ ΧΑΡΤΟΝΟΜΙΣΜΑΤΟΣ

Οι πρωταγωνιστές της διχοτόμησης της δραχμής το Μάρτιο του 1922 [αριστερά: Δημ. Γούναρης (1867 - 1922), πρωθυπουργός το 1922 και δεξιά: Πέτρος Πρωτοπαπαδάκης (1860 - 1922), υπουργός  Οικονομικών και Επισιτισμού στην κυβέρνηση Γούναρη και εμπευστής της γνωστής διχοτόμησης της δραχμής] 
Στις αρχές του 1922 οι οικονομικοί πόροι της Ελλάδας είχαν εξαντληθεί από το πόλεμο. Η χρηματοδότηση της Μικρασιατικής Εκστρατείας βρισκόταν σε κίνδυνο. Ήταν η περίοδος που οι Τούρκοι υπό τον Κεμάλ Ατατούρκ άρχισαν να έχουν το πάνω χέρι στις στρατιωτικές επιχειρήσεις.
Η περιοδεία του πρωθυπουργού Δημητρίου Γούναρη (1867-1922) και του Υπουργού Εξωτερικών Γεωργίου Μπαλτατζή (1868-1922) στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες για τη σύναψη δανείου δεν καρποφόρησε. Σε μία ύστατη προσπάθεια, στις 11 Φεβρουαρίου 1922 ο Γούναρης συμφώνησε με ομάδα άγγλων κεφαλαιούχων για δάνειο ύψους 15.000.000 δραχμών, που όμως δεν εκταμιεύτηκε ποτέ.
Μετά την επιστροφή του στην Αθήνα, στις 21 Φεβρουαρίου, ο Γούναρης έσπευσε να ενημερώσει τους στενούς συνεργάτες του σχετικά με την αποτυχία του ταξιδιού του στην Ευρώπη. Τους τόνισε ότι η χώρα χρειαζόταν επειγόντως πόρους, που δεν μπορούσαν να προέλθουν από τη χρονοβόρο διαδικασία της αύξησης της φορολογίας ή των δασμών.
Μόλις ολοκληρώθηκε η ενημέρωση, έμεινε μόνος στο πρωθυπουργικό γραφείο με τον Υπουργό Οικονομικών και Επισιτισμού Πέτρο Πρωτοπαπαδάκη (1860-1922). Σύμφωνα με τον βιογράφο του, Αλέξανδρο Οικονόμου, ο Πρωτοπαπαδάκης σηκώθηκε από τη θέση του και απευθυνόμενος στον Γούναρη του είπε: «Δημητράκη, τα ηύρα τα λεπτά». Ο Γούναρης έμεινεν εμβρόντητος και τον εκοίταζε με ολάνοιχτα μάτια, χωρίς να αρθρώνη λέξιν. Ο Πρωτοπαπαδάκης, αντί άλλης εξηγήσεως, έβγαλε από το πορτοφόλι του εν εκατοντάδραχμον χαρτονόμισμα, το έκοψε εις δύο και επέδειξε τα τεμάχια κρατών αυτά προ των εκστατικών οφθαλμών του φίλου του. Ο Γούναρης δεν εκαταλάβαινε τι συμβαίνει. – Ενόμισα πως τρελλάθηκε, έλεγε κατόπιν. Αφού, λοιπόν, ο Πρωτοπαπαδάκης απήλαυσε το θέαμα, το οποίο παρείχε ο φίλος του, αποφάσισε να του εξηγήση το σχέδιόν του. Πλήρης θαυμασμού ο Γούναρης δια την ευφυά και απλουστάτην επινόησιν προσεπάθησεν εν τούτοις να εύρη κάθε πιθανήν αντίρρησιν διά την ορθότητα της εφαρμογής της. Και ηύρε, ως έλεγε, πολλάς, αλλ’ ουδεμία ηδύνατο να σταθή προ των επιχειρημάτων του Πρωτοπαπαδάκη. Απεδέχθη λοιπόν πλήρως το σχέδιόν του. Αμφότεροι ετήρησαν απόλυτον εχεμύθεια…». Επρόκειτο για ένα είδος εσωτερικού αναγκαστικού δανεισμού, με το πρωτότυπο μέτρο της διχοτόμησης του νομίσματος, της δραχμής εν προκειμένω.
Ένα μήνα αργότερα, στις 21 Μαρτίου 1922, ο Πέτρος Πρωτοπαπαδάκης, μιλώντας από το βήμα της Βουλής για τον προϋπολογισμό του 1921-1922, αποκάλυψε το σχέδιό του για τη σύναψη αναγκαστικού εσωτερικού δανείου, επαναλαμβάνοντας την παράσταση που είχε δώσει ένα μήνα νωρίτερα ενώπιον του πρωθυπουργού Δημητρίου Γούναρη. Έβγαλε από την τσέπη του ένα χαρτονόμισμα και το επέδειξε στη Βουλή λέγοντας: «Ιδού κύριοι, έν εκατοντάδραχμον. Προς τα δεξιά είναι η εικών του Γεωργίου Σταύρου, προς τα αριστερά το Βασιλικόν Στέμμα. Ευθύς ως το νομοσχέδιον ψηφισθή θα διχοτομήσω το εκατοντάδραχμον (ο κύριος υπουργός βγάζει από το χαρτοφυλάκιόν του μίαν ψαλλίδα γραφείου και προ της εκθάμβου Βουλής κόπτει εις δύο το εις χείρας του χαρτονόμισμα). Και το τεμάχιον το φέρον την εικόνα του Γ. Σταύρου θα εξακολουθήση κυκλοφορούν ως νόμισμα 50 δραχμών, το δε έτερο ήμισυ-αφού το στέμμα-θα αποτελή ομολογίαν 50 δραχμών». Η έκπληκτη Βουλή δέχθηκε την αγόρευση Πρωτοπαπαδάκη με «διαμαρτυρίας, γέλωτας και ραγδαία χειροκροτήματα», όπως αναφέρονται στα Πρακτικά της σώματος.
Το μέτρο της διχοτόμησης του χαρτονομίσματος προκάλεσε ζωηρή συζήτηση, τόσο εντός, όσο και εκτός του κοινοβουλίου. Υποστηρίχθηκε ότι εκλόνιζε την εμπιστοσύνη στο νόμισμα, ενώ σύμφωνα με τον Ριζοσπάστη έπληττε τα λαϊκά στρώματα του πληθυσμού. Ο πρωθυπουργός Δημήτριος Γούναρης παραδέχθηκε ότι το μέτρο παρουσίαζε πολλές αδυναμίες, αλλά ήταν το πιο ενδεδειγμένο για τις κρίσιμες στιγμές που περνούσε η χώρα, αφού εξωτερικό δάνειο δεν είχε εξασφαλισθεί και  εσωτερικό δάνειο δεν μπορούσε να επιδιωχθεί με κλονισμένη την αξία του νομίσματος. Η φιλελεύθερη αντιπολίτευση ετάχθη κατά του νομοσχεδίου, αν και ο έμπειρος περί τα οικονομικά Εμμανουήλ Τσουδερός παραδέχθηκε τη «σοβαρότητα και το πολύπλοκο του θέματος».
Οι εφημερίδες, κυρίως της συμπολίτευσης, τήρησαν αμήχανη στάση και η κυβέρνηση αναγκάστηκε να τις δωροδοκήσει για να υποστηρίξουν το αναγκαστικό δάνειο, όπως αναφέρει στο Ημερολόγιό του ο Ιωάννης Μεταξάς (Πέμπτη 24 Μαρτίου): «Αι εφημερίδες επληρώθησαν αδρότατα εκατό χιλιάδες εκάστη, αι βενιζελικαί, αφού εφάνησαν δεχόμεναι κατ’ αρχάς, ηρνήθησαν έπειτα. Το μέτρο της διχοτόμησης του νομίσματος χαρακτηρίστηκε «ηρωική δημοσιονομία» από τον διάσημο οικονομολόγο και κοινωνιολόγο Βιλφρέντο Παρέτο, ενώ επαινέθηκε από τον βρετανό πρωθυπουργό Ντέιβιντ Λόιντ Τζορτζ.
Το νομοσχέδιο ψηφίσθηκε στις 25 Μαρτίου 1922 με ψήφους 151 έναντι 148 και η διχοτόμηση του νομίσματος έγινε νόμος του κράτους με αριθμό 2749. Από το αναγκαστικό δάνειο εξαιρέθηκαν οι ξένοι υπήκοοι και οι ξένες εταιρείες. Σύμφωνα με το νόμο, το μέτρο της διχοτόμησης του νομίσματος θα λειτουργούσε ως εξής: Οι κάτοχοι των χαρτονομισμάτων θα κρατούσαν το αριστερό κομμάτι (που ονομαζόταν στην καθομιλουμένη «Σταύρος», επειδή είχε χαραγμένο πάνω του το κεφάλι του Γεωργίου Σταύρου), το οποίο θα είχε την αξία των 50 δραχμών, και το δεξιό κομμάτι (που ονομαζόταν αντιστοίχως «στέμμα») θα επιστρεφόταν στην Εθνική Τράπεζα, η οποία θα έδινε μιαν απόδειξη (αργότερα θα τυπώνονταν κανονικοί τίτλοι που θα αντικαθιστούσαν την απόδειξη) για τη συμμετοχή τους στο αναγκαστικό δάνειο.
Το επιτόκιο των ομολογιών ήταν αρκετά υψηλό, στο 7% (έναντι 4% των καταθέσεων ταμιευτηρίου), και αργότερα κατέβηκε στο 6,5%, ώστε τα χρήματα που θα εξοικονομούνταν, να μοιραστούν μέσω κληρώσεως, εν είδει λαχείου. Την εποχή εκείνη δεν υπήρχαν τυχερά παιχνίδια κι έτσι η κλήρωση αυτή είχε θετική απήχηση στα λαϊκά στρώματα του πληθυσμού.
Το αναγκαστικό δάνειο του Πρωτοπαπαδάκη απέφερε στο Δημόσιο το σημαντικό ποσό των 1.550.000.000 δραχμών. Βοήθησε να αντιμετωπισθούν οι άμεσες ανάγκες έως το φθινόπωρο του 1922, αλλά δεν έλυσε το οικονομικό πρόβλημα της χώρας. Μετά τη μικρασιατική καταστροφή και την άφιξη των προσφύγων, ο εξωτερικός δανεισμός της χώρας έγινε επιτακτικός.






Διαβάστε επίσης εδώ από τη "Μηχανή του χρόνου" και δείτε και ένα ολιγόλεπτο video
και εδώ πολύ ωραίο αφιέρωμα για τη διχοτόμηση του νομίσματος
και επίσης εδώ αφιέρωμα από το ΒΗΜΑ για το ίδιο γεγονός

ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ (σχολιασμός πίνακα 8, σελ. 49, σχ. βιβλίου)



ΠΙΝΑΚΑΣ 8

Η μετανάστευση στο εξωτερικό κατά την περίοδο 1896-1935
(σελ. 49 σχολικού βιβλίου)
Με βάση τα στοιχεία που αφορούν στη μετανάστευση στο εξωτερικό κατά την περίοδο 1896 – 1935 και τις ιστορικές σας γνώσεις να σχολιάσετε και να αιτιολογήσετε το φαινόμενο της μετανάστευσης κατά την περίοδο αυτή.
Περίοδος
Λόγοι μετανάστευσης
1896-1900
Η μετανάστευση μπορεί να ερμηνευθεί με α) την κήρυξη πτώχευσης στην Ελλάδα, β) την επιβολή του Δ.Ο.Ε, γ) το κλίμα ανασφάλειας που δημιουργήθηκε, δ)το καθεστώς των τσιφλικιών και οι πολλοί ακτήμονες που δεν έχουν κλήρο και δεν μπορούν να επιβιώσουν.
1901 - 1910
Μεγάλη αύξηση του αριθμού των μεταναστών, που είναι αποτέλεσμα α) της σταφιδικής κρίσης και της συνεπακόλουθης οικονομικής καχεξίας, (η σταφιδική κρίση προκλήθηκε όταν η Αγγλία που απορροφούσε το σύνολο σχεδόν της ελληνικής σταφιδικής παραγωγής, άρχισε να παράγει δική της σταφίδα στην Αίγυπτο - την οποία κατείχε - με αποτέλεσμα την καταστροφή των περισσότερων Ελλήνων σταφιδοπαραγωγών), β) των εντάσεων που υπάρχουν στον αγροτικό χώρο (π.χ εξέγερση Κιλελέρ), γ) της απουσίας μέτρων για αγροτική μεταρρύθμιση. 
1911 - 1915
Ο αριθμός των μεταναστών αυξάνει κι άλλο (κορύφωση φαινομένου), κυρίως λόγω α) της εμπλοκής της Ελλάδας στους Βαλκανικούς πολέμους, β) των ορατών επιπτώσεων της σταφιδικής κρίσης  και της απουσίας μέτρων στήριξης της αγροτικής παραγωγής (δεν έχει γίνει ουσιαστική προσπάθεια για διανομή εθνικών ή άλλων γαιών)
1916 - 1920
Μείωση του αριθμού των μεταναστών, επειδή α) η Ελλάδα με τη λήξη των Βαλκανικών πολέμων ενσωμάτωσε πλούσιες περιοχές (Μακεδονία, Ήπειρο, Κρήτη, νησιά Ανατ. Αιγαίου), β) έχει γίνει η επιστράτευση του 1915, γ) συμμετοχή της χώρας στον Α΄παγκόσμιο πόλεμο και στη Μικρασιατική εκστρατεία., δ) έχει ξεκινήσει η αγροτική μεταρρύθμιση 
 1921- 1925
Ο αριθμός των μεταναστών μειώνεται κι άλλο παρά τις δύσκολες συνθήκες που υπήρχαν στην Ελλάδα (διχοτόμηση της δραχμής, Μικρασιατική καταστροφή) Λόγοι: α)  Οι συνθήκες στο εξωτερικό είναι δυσμενείς (π. χ. οι Η. Π. Α κλείνουν τα σύνορα μετά τη λήξη  του Α΄ Παγκοσμίου πολέμου, εξαιτίας της οικονομικής κρίσης που  αντιμετωπίζουν), β) ολοκληρώνεται η αγροτική μεταρρύθμιση υπό το βάρος της πίεσης και των χιλιάδων προσφύγων της μικρασιατικής καταστροφής
1926 - 1935
Η μείωση του αριθμού των μεταναστών και αυτήν την περίοδο  οφείλεται α) στους ίδιους λόγους  που αφορούσαν και στην προηγούμενη περίοδο, όσο και β) στο γεγονός ότι μετά τη Μικρασιατική καταστροφή, άρχισαν να μπαίνουν οι βάσεις για τον εκσυγχρονισμό της χώρας, γ) η παγκόσμια οικονομική κρίση του 1929 έχει οδηγήσει πολλές χώρες να κλείσουν τα σύνορά τους ή και να διώξουν μετανάστες που υπήρχαν ήδη εκεί 


Αναφορές του βιβλίου στο φαινόμενο της μετανάστευσης στο εξωτερικό: α) σελ. 15: «Οι μεταναστεύσεις του αγροτικού πληθυσμού….πέρα από τον ατλαντικό», β) σελ. 41: «Η μεγάλη μάζα των Ελλήνων της διασποράς….των μεγάλων κεφαλαίων της ομογένειας», σελ. 48 «Το 1910 οι πρόοδοι της εθνικής οικονομίας….εμβασμ΄των των μεταναστών»

Έλληνες μετανάστες στην Αμερική στις αρχές του 20ου αι.



Και το γεγονός που έπαιξε σημαντικό ρόλο στη μετανάστευση κυρίως αγροτικών πληθυσμών προς την Αμερική: η σταφιδική κρίση

Δευτέρα 16 Νοεμβρίου 2015

Πέμπτη 5 Νοεμβρίου 2015

ΕΡΓΑΤΙΚΟ ΚΙΝΗΜΑ


Εργάτες ενωμένοι διεκδικούν

------------------------------------------------------------------------------------ ----------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------

Και τραγούδια που υμνούν τον αγώνα των εργατών ακούστε εδώ